پناهگاه حيات وحش موته
پناهگاه حيات وحش به محدوده‌اي از منابع طبيعي كشور اعم از جنگل، مرتع، محيط هاي آبي يا كوهستان اطلاق مي‌شود كه داراي زيستگاههاي طبيعي نمونه و شرايط اقليمي خاص براي جانوران وحشي بوده و به منظور حفظ و يا احياي اين زيستگاهها تحت حفاظت قرار مي‌گيرند.
از جمله قوانين زيست محيطي كه در اين مناطق اعمال مي‌شود:
موقعيت جغرافيايي پناهگاه حيات وحش موته:
اين منطقه بين عرضهاي جغرافيايي ً20 و 33 تا ً55 و 33 شمالي و طولهاي جغرافيايي ً30 و 50 تا ً10 و 51 شرقي به مركزيت روستاي موته در 270 كيلومتري جنوب تهران قرار دارد، به طوري كه جاده اصفهان ـ تهران از شرق آن گذشته و شهر ميمه در 45 كيلومتري جنوب غربي آن واقع است.
تـاريـخـچـه:
پس از تشكيل كانون شكار ايران در سال 1343، محدوده‌اي با وسعت 343940 هكتار شامل دشتها، ارتفاعات و مراتع، واقع در حوزه استحفاظي استانهاي اصفهان و مركزي به عنوان منطقه حفاظت شده موته انتخاب و در سال 1346 با تشكيل سازمان شكارباني و نظارت بر صيد، به تصويب شوراي عالي شكارباني و نظارت بر صيد آن زمان رسيد. در سالهاي پس از پيروزي انقلاب، سازمان حفاظت محيط زيست تغييراتي در حد و حدود منطقه داد و در تاريخ 21/6/61 با مساحت حدود 220000 هكتار به منطقه حفاظت شده تبديل گشت و سرانجام براساس مصوبه مورخ 7/12/69 شوراي عالي محيط زيست با همين وسعت به پناهگاه حيات وحش ارتقاي سطح يافت.
در هر پناهگاه حيات وحش، به منظور احياي وضعيت طبيعي اين مناطق 25 درصد از مساحت آن توسط سازمان حفاظت محيط زيست به عنوان محدوده امن تعيين و اعلام مي‌گردد. در اين محدوده‌ها ورود و چراي دام اهلي ممنوع است، ضمناً ورود اشخاص و ايجاد هرگونه تأسيسات بدون اخذ مجوز رسمي از سازمان حفاظت محيط زيست ممنوع خواهد بود. با توجه با توافقنامه‌ها و نقطه نظرات كارشناسي با رعايت مسائل اقتصادي و اجتماعي و فرهنگي مناطقي را در محلهاي معروف به شور رباط ترك، شور آب باريك و سي كلفتي بدين منظور در نظر گرفته كه جمعاً در حدود 37000 هكتار از كل اراضي پناهگاه بوده و قابل توسعه و افزايش تا سطح حدود 44000 هكتار مي‌باشد.
توپوگرافي منطقه:
محدوده پناهگاه حيات و حش موته از دو بخش دشتي و كوهستاني تشكيل شده كه بلندترين ارتفاع آن از سطح دريا در حدود 3000 متر و حداقل ارتفاع در اين منطقه 1900 متر مي‌باشد. ارتفاعات موته شامل دو رشته كوه است و فاصله بين اين دو رشته كوهها را دشتهاي جلگه‌اي و شوره‌زار تشكيل مي‌دهد.
خصوصيات آب و هوايي:
اين منطقه در تقسيمات آب و هوايي از آب و هواي نيمه باراني و سرد تبعيت دارد. حداكثر بارندگي در سال 350 ميليمتر و بيشترين بارندگي در فصل زمستان و بهار مي‌باشد. درجه حرارت متوسط در دشتهاي اين منطقه 4/39 درجه سانتيگراد در تابستان و در سردترين ماههاي سال به 5/11 تا 5 درجه زير صفر مي‌رسد.
منابع آبي:
بيش از 250 منبع آبي اعم از چاه قديمي، قنات و چشمه دائمي در موته وجود دارد كه بيش از 150واحد از اين منابع را چشمه‌ها تشكيل مي‌دهد از قبيل: چشمه سنجده، دستار، بيد، دربند، شور، آب باريك، چشمه‌نيا، قلعه‌سياه، ريز آب، جاجرمي، قيقوجه، گزرتو، گل‌بيدك، رزبيده، دمه، سيكلفتي، مرواريد و ... . براي تأمين آب مورد نياز وحوش در مناطق امن اقدام به ساخت آبشخورهاي دست ساز در نقاط حساس اكولوژيك گرديده كه منابع آبي آن چشمه‌ها و چاههاي قديمي است، كه آب به وسيله لوله يا نصب تلمبه بادي به آنها هدايت مي‌شود.
حيات وحش جانوري:
اين منطقه بهترين زيستگاه آهو در ايران است كه براي رشد، تكثير و جلوگيري از انقراض آهوها اختصاص يافته است. شرايط مساعد زيستي براي اين گونه پستاندار در دشتها و شوره‌زارهاي منطقه توأم با حفاظت، ادامه زندگي را براي اين حيوان زيبا هموار ساخته و به عنوان گونه جانوري شاخص منطقه از آن ياد مي‌شود. وجود تپه ماهورها، تل‌ها و دشتهاي كوهستاني در موته امكان زندگي را براي گونه قوچ و ميش و صخره‌ها و ارتفاعات صعب العبور، زيستگاه خوبي را براي ادامه حيات كل و بز پديد آورده است.
انواع زيادي از گونه‌هاي پرندگان بومي و غير بومي نيز در اين منطقه وجود دارد از قبيل: كبك، تيهو، بلدرچين، هوبره و همچنين از خانواده‌هاي سار، كلاغ، سسك، دم جنبانك، عقاب، جغد، زنبورخوار، سهره و سارگپه نيز گونه‌هايي وجود دارد. در زمان مهاجرت، پرندگان مهاجر بسياري در اين منطقه خصوصاً اطراف رودخانه شور و گزستانها توقف نموده و در اين منطقه استراحت كوتاهي مي‌كنند.
از خزندگان و خانواده مارمولك‌ها مي‌توان خانواده‌هاي جكو، آگاما و لاسرتا را نام برد. از مارهاي سمي به مار جعفري، افعي، مار شاخ‌دار، از مارهاي نيمه سمي به تيرمار، افعي پلنگي، يله مار و از مارهاي غير سمي به تــوله مـار، مار قيطاني، مارگرگي و كورمار مي‌توان اشاره كرد.
پوشش گياهي:
بر اساس اطلاعات موجود در منطقه موته تا كنون بيش از 300 گونه گياهي مرتعي كه ارزش علوفه‌اي، دارويي و صنعتي دارند شناسايي شده است. از نظر تيپ گياهي قسمت اعظم پناهگاه حيات وحش موته مخصوصاً صافيها، تپه ماهورها و مناطق جلگه‌اي را جامعه درمنه و گون تشكيل مي‌دهد كه در فضاي بين آنها گياهان شور پسند و همچنين گياهان خوش خوراك و ديگر نيز رويش دارند.
از درختان و درختچه‌هاي اين منطقه مي‌توان بادامك، بنه، تنگرس، قيچ، گز و انجير را نام‌برد و از بوته‌هاي شاخص مي‌توان به درمنه، جاز، انواع گون‌ها، فرفيون، كلاه ميرحسن و ريش بز اشاره كرد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر