ماهي شناسي كپور ماهي

این ماهی از خانواده است که دارای ۲ جفت سبیلک، ودندان‌های حلقی با فرمول ۳٫۱.۱-۱٫۱.۳ یا ۳٫۲.۱-۱٫۲.۳ می‌باشد. کپور معمولی فلس‌هایی درشت و باله پشتی ممتدی دارد. تعداد فلس‌های خط جانبی در این ماهی ۳۲-۳۰ عدد می‌باشد. دهان آن کشویی بوده و قابل بیرون زدن است. کپور معمولی در حوضه‌های دریای خزر، رودخانه تجن و تمام حوضه‌های آبریز ایران پراکنش دارد. حداکثر طول در این ماهی ۱۵۰ و میانگین ۳۸ سانتی متر است. بدن این ماهی تا حدی دراز است و طول ۳ برابر ارتفاع می‌باشد. سر ماهی بزرگ و پوزه کند است. باله مخرجی کوتاهی دارد. در باله پشتی ۳ تا ۴ خار سخت و ۱۵(۱۶) تا ۲۱(۲۲) شعاع نرم و شاخه شاخه وجود دارد. در باله مخرجی نیز ۳ خار سخت و ۵ یا ۶ شعاع نرم شاخه شاخه دیده می‌شود.
این ماهی همه چیز خوار بوده و از موجودات ریز بستر آب، کرم‌ها، سخت‌پوستان، نوزاد حشرات و حتی فضولات حیوانی و گیاهی، لاشه حیوانات، تخم ماهیان و حتی نوزادان خود را مصرف می‌کنند.
در دمای کمتر از ۷ درجه سانتی‌گراد به صورت دسته جمعی به خواب زمستانی فرو می‌روند. در آب شیرین به سر برده و آب‌های گرم، آرام و پوشیده از گیاه را دوست دارد.
در میان کپور ماهیان می‌توان ۴ نوع آن را بر حسب قرار گرفتن فلس‌ها بر روی بدن از یکدیگر تشخیص داد: ۱)کپور فلس‌دار: که دارای بدنی کاملا پوشیده از فلس است. ۲) کپور آئینه‌ای: که دارای فلس‌های آئینه‌ای شکل و نا مرتب است. ۳)کپور فلس یک ردیفی: که دارای یک ردیف فلس در امتداد خط جانبی بوده و همگی آنها به یک اندازه‌اند. ۴) کپور چرمی یا برهنه: که فاقد فلس و یا دارای تعداد کمی فلس است.
گونه‌های پرورش‌داده‌شده و رنگارنگ به نام کپور گلگون (کوی) معروفند.

ماهی کپور پرورشی همه چیز خوار و به طور کلی کفزی خوارمی باشد.در سال اول پرورش (بهار و تابستان) از پلانكتونهای جانوری تغذیه می نمایند ولی به تدریج به تغذیه جانوران کفزی می پردازد غذای طبیعی این ماهی لارو حشرات ، نرم تنان کفزی و در اواخرسال دوم پرورش (پائیز) مقداری غذای گیاهی نیز مصرف مینمایند.

این ماهی از غذای دستی شامل سبوسها ، غلات و کنجاله ها نیز به آسانی استقبال میکند و به ماهی اهلی شده معروف است و در آبهای شیرین و نسبتا گرم زندگی می کند در مناطق معتدله در سن دو سالگی به بلوغ جنسی می رسد و در شرایط مناسب تغذیه ای در این سن به وزن 1 الی 5/1 کیلو گرم می رسد .

استعداد هماوری نسبی (تعدادتخم به ازاء هر کیلو گرم وزن ماهی ماده) 100000 الی 200000 عدد است و هر کیلو گرم تخم این ماهی به 700000 الی 1000000 عدد بالغ می گردد.

زمان تخم ریزی در بهار و اوایل تابستان است ، تخم ریزی به صورت دسته جمعی و در سنین و اندازه های مختلف صورت می گیرد . جایکاه تخم ریزی طبیعی این ماهی ها در زمین های تازه به زیر آب رفته و پوشیده از بسترهای گیاهی است .

تخم ها چسبنده اند و ثابت در مناطق تخم ریزی قرار می گیرند . مدت خارج شدن لارو از تخمها 4-3 روز به طول می انجامد. در دمای 22-18 درجه سانتی گراد اندازه لاروها در بدو شروع تغذیه 7-6 میلی متر است . 

ماهي كپور معمولي  نام علمی: Cyprinus carpio نام لاتین: Common carp سرسلسله خانواده کپور ماهیان می‌باشد.منشا ماهی کپور دریای خزر مي‌باشد که امروزه به طور گسترده پرورش داده می‌شود. امروزه 35 ـ 25 درصد تولیدات ماهیان گرم‌آبی را به خود اختصاص داده است. مشخصات کلی : بدن تقریبا پهن است ،روی پوزه ماهی در دو طرف دو جفت سبیلک(چهار عدد ) قرار دارد ، بدن پوشیده از فلس و به رنگ طلایی است،معمولاَ درازاي بدن ماهي سه برابر پهناي ماهي است ، فلس هاي بدن معمولا درشت دایره ای شکل، سرماهي نسبتاًبزرگ،پوزه گنده،دهان انتهايي وکشویی،دندانهای حلقی سه ردیفی و سه باله پشتي دراز و ممتد دارد . خط جانبي كامل و رنگ بدن در قسمت پشتي تيره و در پهلوها و شكم زرد مایل به نارنجي است.حداکثر طول در این ماهی ۱۵۰ و میانگین ۳۸سانتیمتر است و باله مخرجی کوتاهی دارد.  مشخصه اصلي نژاد پرورش كپور ارتفاع زياد بدن است .يعني پهناي بدن كپورپرورشی نسبتا زیاد است.    تغذیه ماهی کپور معمولی:  کپور معمولی در 8 ـ 6 هفته اول عمر خود عمدتا از جانوران بسیار ریز داخل شن تغذیه می‌کند که شامل روتيفرها وپارو پايان است و به تدریج رژیم تغذیه‌ای آنها از مصرف جانوران ریز به گیاهان ، کرمها، نوزادان حشرات و نرم تنان تبدیل می‌گردد به طوری که بچه ماهيان بزرگتر از 10 گرم ميتوانند از بي مهرگان ، سخت پوستان ، حشرات ، لاروهاي حشرات ، نرم تنان ، كرمهاي كفزي ، قسمتهاي پوسيده گياهان ، بذر گياهان و … تغذيه كنند .  ولی بهر صورت تغذیه از جانوران کف استخر از اهمیت ویژه‌ای برخورداراست ماهی کپور از خوردن فضولات حیوانی و گیاهی حتی لاشه حیوانات هم رویگردان نیست به طوریکه تخم و نوزاد ماهیانی که تخم ریزی آنها زودترصورت می گیرد را نیز مي‌خورد.ماهی کپور در درجه حرارت22ـ18 درجه سانتیگراد تخم‌ریزی می‌کند در حالی که ماهی کپور نقره‌ای ، آمور ، سرگنده در درجه حرارت  بالاتر از 22 درجه سانتیگراد تخم ریزی کرده بنابراین لاروهای این ماهیان غذای مناسبی برای ماهی کپورمحسوب می‌شود بنابراین ماهی کپور یک ماهی همه‌چيز‌خوار است. پرورش دهندگان ماهي ، از اين  عادت همه چيز خواري ماهي استفاده كرده غذاهاي دستي متشكل از دانه هاي غلات مثل جو ، گندم ، ذرت و كنجاله هاي حبوبات و … را براي تكميل تغذيه ماهي استفاده مي كنند . ماهی کپور در مناطق معتدله در سن دو سالگی به بلوغ جنسی می رسد و در شرایط مناسب تغذیه ای در این سن به وزن 1 الی 5/1 کیلو گرم می رسد. زمان تخم ریزی در بهار و اوایل تابستان است، تخم ریزی به صورت دسته جمعی و درسنین مختلف صورت می گیرد. جایگاه طبیعی تخم ریزی این ماهیان در زمین های پوشیده از بسترهای گیاهی است   ماهی کپور معمولی با توجه به الگوی فلس به چهار گروه زیر تقسیم بندی می شود:   الف ـ فلس دار ب ـ آئینه ای ج ـ چرمی د ـ خطی