پناهگاه حيات وحش خوش ييلاق

ين منطقه از جمله نخستين مناطق مورد حفاظت در ايران است كه از سال 1346 حفاظت شده اعلام گرديد و از سال 1351 عنوان آن به پناهگاه حيات وحش تغيير يافته است ........

حدود جغرافيايي و مساحت :

پناهگاه حيات وحش خوش ييلاق در شمال شرقي شهرستان شاهرود واقع گرديده كه در مختصات جغرافيايي بين طول هاي شرقي َ13 و ْ55 تا َ54 و 55ْ و عرضهاي شمالي َ38 و 36ْ تا َ03 و ْ37 با وسعت 150057 هكتار قرار دارد .

سيماي طبيعي :

به طور كلي منطقه خوش ييلاق را ميتوان به دو بخش دشتي و كوهستاني تقسيم بندي نمود . منطقه به سبب وجود چشم اندازهاي طبيعي و تنوع اكوسيستمي زياد از جنگل كوهستاني مرطوب خزري تا دشت خشك و بياباني كه تنوع زيستي ويژه و ارزشمندي در گستره اي نسبتاًمحدود و اندك پديد آورده است ميتواند در زمره بي نظيرترين پناهگاه حيات وحش ايران به حساب آيد .

دشت زردابه در مركز پناهگاه زيباترين دشت منطقه با گل ها و گياهان جالب يكي از مهمترين زيستگاه وحوش به شمار مي آيند . از عمده ترين چشم اندازهاي ديگر ميتوان از دره گل سرخ واقع در شرق دشت زردابه به لحاظ پوشش گياهي مرتعي و جنگلهاي اولنگ و مليچ آرام با برخورداري از پوشش گياهي كاملاً متفاوت با ساير زيستگاههاي خوش ييلاق كه داراي منظره اي بديع از درختان بلوط و گياهان جنگلي هيركاني است نام برد.

پوشش گياهي :

منطقه خوشييلاق به لحاظ قرارگيري ميان دو اقليم متفاوت ايراني – توراني و منطقه هيركاني (مشرف به درياي خزر ) از پوشش گياهي متنوعي برخوردار است . بخش شمال غربي و غرب منطقه درختان جنگلهاي پهن برگ خزري نظير افرا، بلوط ، راش وليك را شامل و در بخش اعظمي از منطقه كه از پوشش گياهي نيمه استپي برخوردار است گونه هايي نظير درمنه كوهي- اسپرس – كلاه ميرحسن ، گون همراه با درختچه هاي اورس و بوته هاي زرشك و برخي از خانواده چتريان را ميتوان مشاهده نمود . مناطق استپي كه نواحي شرقي منطقه را تشكيل ميدهند گونه هايي مانند قيچ – درمنه دشتي – ريش بز و گياهان شور وجود دارند . به طور كلي گياهان علاوه بر تامين غذا براي ساير جانوران در امر حفاظت خاك و حفظ قدرت باروري آن ، تنظيم سطح زياد آبهاي زيرزميني و كنترل سيلابها و مسير حركت آن ، تعديل اقليم ، كاهش آلاينده هاي محيطي و ... نيز سهم بسزايي دارند .

حيات وحش :

مشاهده گونه هاي شاخص همچون مرال ، شوكا ، خرس قهوه اي در جنگلهاي انبوه و كوهستاني مرطوب خزري و سپس با طي مسافتي اندك بازديد از زيستگاه آهو و هوبره در مناطق پست بياباني جنوب منطقه از جاذبه هاي توريستي بالاي منطقه محسوب ميگردد .

پناهگاه حيات وحش خوشييلاق در كل بر مبنا مشاهدات داراي 29 گونه پستاندار ، 93 گونه پرنده ، 25 گونه خزنده و 5 گونه دوزيست مي باشد .

پستانداران :

عمده ترين پستانداران منطقه شامل مرال ، شوكا ، كل و بز ، قوچ و ميش ، آهو ، گراز ، خرس قهوه اي ، گربه پالاس ، پلنگ و انواع گربه هاي وحشي ، گرگ ، شغال ، روباه معمولي ، كفتار ، رودك، خرگوش ، تشي و انواع جوندگان و ... مي باشد .

پرندگان :

از مهمترين آنها ميتوان از پرندگان شكاري نظير عقابها ، بالابان ، بحري ، شاهين ، هوبره ، چاق لق ، بلدرچين، كبك ، تيهو ، هد هد ، شاه بوف ، جغد ، چكاوك ، سينه سرخ و ... را نام برد .

خزندگان :

از كفچه مار ، مار افعي، مارجعفري ، مارشاخدار ايراني ، تيرمار ، مار آتشي ، مار پلنگي ، گرزه مار و انواع آگاماها ، بزمچه بياباني خزري و لاك پشت خشكي زي نظير لاك پشت مهميزدار شرقي و ... را مي توان به عنوان نمونه هايي از خزندگان منطقه نام برد .

دوزيستان :

از دوزيستان منطقه ميتوان به وزغ سبز توراني ، وزغ معمولي ، وزغ سبز خراساني ، قورباغه درختي و ... اشاره نمود .

عمده ترين ارزش ها و قابليت هاي طبيعي :

اين پناهگاه به لحاظ شرايط جغرافيايي و زيستي و برخورداري از پوشش گياهي و جانوري متنوع قابليت بالايي در امر پژوهش ، آموزش ، تفرج و ... را دارد . همچنين به لحاظ چشم انداز داراي زيباترين مناظر دشتي
( دشت زردابه ) و جنگلي ( جنگلهاي ارتفاعات اولنگ ) مي باشد كه وجود مناظر بسيار زيباي طبيعي و چشم اندازهاي جالب و متنوع گونه هاي فلور گياهي و فون جانوري زمينه هاي مناسبي جهت جذب بازديد كنندگان ، پژوهشگران و محققان را دارا مي باشد .